Theo sử sách ghi lại xá lợi của đức Phật được chia thành 8 phần mỗi nước giữ một phần (1: Cung trời Đao Lợi, 2: Sri Lan Ka ( xá lợi răng), 3: Xứ Gan Đa Ra, 4: Thuỷ Cung, 5: Vua Trời Phạm Thiên…), trong đó có chiếc xá lợi răng được giữ ở Sri Lanka. Đây là một lễ hội đông với hơn 80 ông voi dũng mãnh và hàng trăm nghìn đội biểu diễn múa hát phục vụ lễ hội
Đạo Phật thâm nhập vào Sri Lanka 200 năm sau khi Phật nhập niết bàn, vào thời đó có 9 đoàn tuỳ tùng theo sứ mạng của vua Asoka truyền bá đạo phật sang các nước bên cạch và Sri lan đã được cơ duyên khi vua đại đế Asoka đặc phái vị hoàng tử (mahinda) và công chúa mang theo sứ mạng vô giá này đến đảo quốc Sri lanka. Kể từ đó với sự đóng góp to lớn của mình ngài Mahinda ( một vị A La Hán) đã gìn giữ pháp bảo của phật và hoằng duyên phật giáo nguyên thuỷ, 100 năm sau các đệ tử của ngài cho viết tất cả kinh sách trên lá bối, phật giáo như con sông Hằng từ đó đổ về muôn ngả.
Nếu không phải tận mắt chứng kiến lễ hội Esala Perahera thì khó mà hình dung được trên thế giới vẫn còn một quốc gia như Sri Lanka giữ nguyên được vẻ đẹp thuần khiết của Phật giáo như thủa ban đầu, ngày nay các nước trên thế giới đang được thừa hưởng nền phật giáo mà chúng ta vẫn thường gọi là Theravada ( hay phật giáo Nam Tông, Phật Giáo nguyên Thuỷ, Phật giáo Trưởng Lão Bộ…) tất cả đều nhờ công gìn giữ và bảo vệ kinh sách viết trên lá bối, pháp học từ Sri Lanka. Sri Lanka có 4 quốc bảo mà bất cứ người dân nào khi nhắc đến cũng đều tự hào:
1. XÁ LỢI RĂNG PHẬT được thờ tại đền Kandy nằm trong khuôn viên của hoàng cung cũ. Chưa cần bàn đến chuyện ngôi đền được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới này được bảo tồn tốt như thế nào, riêng khung cảnh tuyệt đẹp với thảm cỏ và cây cối um tùm soi bóng bên mặt hồ cũng đủ thấy sự tuyệt vời ở nơi đây.
2. CÂY BỒ ĐỀ HƠN 2500 NĂM, Sau khi Phật nhập diệt, Hoàng đế A-dục đã hết lòng bày tỏ tâm cung kính của mình và lòng tôn trọng bảo vệ cây bồ-đề tại Bồ-đề Đạo Tràng. Vị Hoàng đế Phật tử này đã sai con gái mình là công chúa mà sau này trở thành Tỳ-kheo-ni Sanghamitta chiết một nhánh phía nam của cây bồ-đề mang qua Tích Lan trồng tại thành phố cổ Anuradhapura suốt trong thời vua Devanampiyatissa trị vì. Nhánh cây bồ-đề này vẫn còn xanh tốt cho đến ngày nay và trở thành một rừng Bồ Đề vươn xa hàng mấy chục kilômét. Trong khi cây bồ-đề gốc tại Bồ-đề Đạo Tràng đã bị hủy nhiều lần bởi nhiều thời đại sau đó. Vì vậy, cây bồ-đề được tuyên bố trong lịch sử cây cổ nhất trên thế giới là cây được trồng tại thành phố Anuradhapura này.
3. ĐỀN THUPARAMA, là một trong những ngôi đền cổ nhất của Phật giáo tại Sri Lanka. Đền được xây dựng trong thành phố cổ Anuradhapura vào thế kỷ thứ 3 TCN dưới triều đại vua Devanmpiyatissa. Ngôi đền này vẫn còn lưu giữ một mảnh xương vai phải của Đức Phật.
4. ĐẠI BẢO THÁP Ruwanweliseya, được xem là công trình kiến trúc Phật giáo độc đáo và linh thiêng nhất trên toàn thế giới. Bảo tháp được xây dựng dưới triều đại của vua Dutugemunu vào năm 140 TCN. Đại bảo tháp Ruwanweliseya là nơi lưu giữ hài cốt của các vị cao tăng đắc đạo ở Sri Lanka. Công trình này kết hợp độc đáo kiến trúc mang triết lý Phật giáo vì nhìn bề ngoài bảo tháp trông giống như hình bọt nước nổi lên, tượng trưng cho cuộc sống mong manh và vô thường của con người. Mái vòm đồ sộ tượng trưng cho đạo pháp vô biên và 4 mặt trên đỉnh tháp tượng trưng cho Tứ diệu đế- 4 chân lý cao cả trong Phật pháp và những vòng tròn đồng tâm tượng trưng cho Bát chính đạo- 8 con đường thoát khổ và giúp con người giác ngộ.
